Παιδικό τραύμα!

 Το παιδικό τραύμα είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα στην ψυχολογία, καθώς μπορεί να έχει βαθιά και μακροχρόνια επίδραση στον τρόπο που το άτομο αντιλαμβάνεται, αντιδρά και σχετίζεται με τον κόσμο. 

1. Παιδικό Τραύμα και ο Εγκέφαλος

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος χωρίζεται σε τρεις κύριες περιοχές, όπως απεικονίζεται στην εικόνα:

Νεοφλοιός (Thinking + Rational Brain): Η λογική, η ανάλυση, η γλώσσα και η αντίληψη εδράζονται εδώ. Ο νεοφλοιός είναι υπεύθυνος για τη σκέψη και τον έλεγχο των συναισθημάτων, αλλά σε κατάσταση απειλής μπορεί να "απενεργοποιηθεί".

Συναισθηματικός Εγκέφαλος (Emotion Brain): Περιλαμβάνει το Λιμβικό Σύστημα και την Αμυγδαλή, που είναι κρίσιμα για την επεξεργασία των συναισθημάτων. Η αμυγδαλή είναι υπεύθυνη για την ανίχνευση απειλών και την ενεργοποίηση συστημάτων όπως το "πάλη, φυγή, πάγωμα".

Ερπετικός Εγκέφαλος (Reptilian Brain): Ρυθμίζει βασικές λειτουργίες όπως η αναπνοή, ο καρδιακός ρυθμός και ο ύπνος.

2. Αντίδραση στο Τραύμα

Όταν ένα παιδί βιώνει τραυματική εμπειρία, η αμυγδαλή του εγκεφάλου ενεργοποιείται έντονα, ερμηνεύοντας την κατάσταση ως άμεση απειλή. Αυτή η διαδικασία μπορεί να οδηγήσει σε:

Αυξημένη ενεργοποίηση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος ("επιτάχυνση").

Ανάπτυξη μετατραυματικής διαταραχής (PTSD), όπου η μνήμη του τραύματος επανέρχεται μέσω ανεπιθύμητων αισθητηριακών εμπειριών.

Υπερεπαγρύπνηση, καθώς ο εγκέφαλος "πιστεύει" ότι η απειλή είναι ακόμα παρούσα.

3. Η Επίδραση στη Νευροφυσιολογία

Το αυτόνομο νευρικό σύστημα (ANS) χωρίζεται σε:

Συμπαθητικό Σύστημα: Υπεύθυνο για την αντίδραση "πάλη ή φυγή".

Παρασυμπαθητικό Σύστημα: Ρυθμίζει τη χαλάρωση και την επαναφορά της ηρεμίας.

Στα παιδιά που έχουν βιώσει τραύμα, η ισορροπία μεταξύ αυτών των συστημάτων διαταράσσεται. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιες αντιδράσεις στρες, προβλήματα ύπνου και διαχείρισης συναισθημάτων.

4. Συμπτώματα Παιδικού Τραύματος

Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, τα παιδιά που έχουν βιώσει τραύμα συχνά παρουσιάζουν:

Φόβο και άγχος.

Αποφυγή καταστάσεων που τους θυμίζουν το τραύμα.

Επαναλαμβανόμενους εφιάλτες.

Συναισθηματική δυσκολία να εμπιστευτούν άλλους.

5. Θεραπευτική Παρέμβαση

Οι παρεμβάσεις για παιδιά με τραύμα περιλαμβάνουν:

Θεραπείες βασισμένες στη νευροβιολογία: Όπως η Θεραπεία Επεξεργασίας Οφθαλμικών Κινήσεων (EMDR), που στοχεύει στη μείωση του τραυματικού φορτίου στον εγκέφαλο.

Ψυχοθεραπεία Εστιασμένη στο Τραύμα: Βοηθά το παιδί να αναγνωρίσει και να διαχειριστεί τα συναισθήματά του.

Ασκήσεις ρύθμισης: Ενισχύουν την ισορροπία του αυτόνομου νευρικού συστήματος.

Βιβλιογραφία 

1. Perry, B. D., & Szalavitz, M. (2006). The Boy Who Was Raised as a Dog. Basic Books.

2. Van der Kolk, B. (2014). The Body Keeps the Score: Brain, Mind, and Body in the Healing of Trauma. Viking.

3. Siegel, D. J. (2012). The Developing Mind: How Relationships and the Brain Interact to Shape Who We Are. Guilford Press.